Παραμορφώσεις των μικρότερων δακτύλων του ποδιού
Συνήθως το κότσι συνοδεύεται και από παραμορφώσεις των μικρών δακτύλων του ποδιού. Οι παραμορφώσεις αυτές μπορεί να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε από τα τρία μεσαία δάκτυλα του ποδιού. Μακράν συχνότερα προσβάλλεται το δεύτερο και εν συνέχεια το τρίτο δάκτυλο του ποδιού.
Η σφυροδακτυλία είναι η συχνότερη από τις παραμορφώσεις των μικρών δακτύλων του ποδιού, στις οποίες περιλαμβάνεται και η γαμψοδακτυλία και η πληκτροδακτυλία.
Ανατομία των δακτύλων
Τα δάκτυλα του ποδιού αποτελούνται από τρία οστάρια, ακριβώς όπως και τα δάκτυλα του χεριού. Εξαίρεση αποτελεί το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού, το οποίο όπως και ο αντίχειρας αποτελείται από δύο οστά.
Τα οστά αυτά είναι η εγγύς φάλαγγα, η μέση φάλαγγα και η άπω ή ονυχοφόρος φάλαγγα. Τα τρία αυτά οστά υπό φυσιολογικές συνθήκες βρίσκονται σε μια ευθεία, ενώ η ονυχοφόρος φάλαγγα έχει μια μικρή κλίση προς το έδαφος, έτσι ώστε να έρχεται σε επαφή με το έδαφος στην ουδέτερη θέση του ποδιού.
Η θέση των δακτύλων ελέγχεται από τους διάφορους συνδέσμους. Αλλά κυρίως από τους καμπτήρες και εκτείνοντες τένοντες που ασκούν μια ισορροπημένη δράση σε αυτά.
Η εμφάνιση τους γίνεται, όταν χαθεί η ισορροπία ανάμεσα στις δυνάμεις αυτές. Είτε λόγω επαναλαμβανόμενων τραυματισμών, είτε λόγω επιλογής λάθος παπουτσιών είτε λόγω φλεγμονωδών καταστάσεων που ουσιαστικά ρικνώνουν τους καμπτήρες και χαλαρώνουν τους εκτείνοντες των δακτύλων. Έτσι σταδιακά εμφανίζονται οι παραμορφώσεις οι οποίες εξελίσσονται αργά.
Όπως και με το κότσι, οι νευρομυϊκές παθήσεις, η αρθρίτιδες, είτε αυτοάνοσες, είτε εκφυλιστικές και ο σακχαρώδης διαβήτης παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση των παραμορφώσεων αυτών.
Πώς διακρίνονται οι παραμορφώσεις των δακτύλων;
Οι παραμορφώσεις των δακτύλων διακρίνονται σε σφυροδακτυλίας, πληκτροδακτυλία και γαμψοδακτυλία.
Τα μικρά δάκτυλα του ποδιού έχουν τρεις αρθρώσεις. Οι αρθρώσεις αυτές είναι από το κέντρο προς την περιφέρεια. Η μεταταρσοφαλαγγική (ΜΤΦ), η εγγύς φαλαγγοφαλαγγική (εγγύς ΦΦ) και η άπω φαλαγγοφαλαγγική (άπω ΦΦ).
Στην περίπτωση της σφυροδακτυλίας, η άρθρωση ανάμεσα στην εγγύς και μέση φάλαγγα, βρίσκεται σε κάμψη ενώ η άρθρωση ανάμεσα στην μέση φάλαγγα και την ονυχοφόρο είναι σε έκταση. Αυτή η προπέτεια της εγγύς φαλαγγοφαλαγγικής άρθρωσης είναι που σχηματίζει την παραμόρφωση της σφυροδακτυλίας. Η οποία είναι επώδυνη καθώς τρίβεται στην επιφάνεια του παπουτσιού και διογκώνεται σχηματίζοντας σκληρό κάλο στην ραχιαία επιφάνεια του δακτύλου.
Στην πληκτροδακτυλία, η άρθρωση ανάμεσα στην εγγύς και μέση φάλαγγα, βρίσκεται σε πλήρη έκταση ενώ η άρθρωση ανάμεσα στην μέση φάλαγγα και την ονυχοφόρο είναι σε κάμψη. Αυτή η προπέτεια της άπω φαλαγγοφαλαγγικής άρθρωσης είναι που σχηματίζει την παραμόρφωση της πληκτροδακτυλίας. Η οποία με την σειρά της τρίβεται στην εσωτερική επιφάνεια του παπουτσιού. Ενώ και η ονυχοφόρος φάλαγγα πιέζεται στο έδαφος με αποτέλεσμα να διογκώνεται.
Τέλος στην περίπτωση της γαμψοδακτυλίας, τόσο η εγγύς φαλαγγοφαλαγγική άρθρωση όσο και άπω φαλαγγοφαλαγγική άρθρωση είναι σε έντονη κάμψη με αποτέλεσμα να συνδυάζει την παραμόρφωση της σφυροδακτυλίας και της πληκτροδακτυλίας και να σχηματίζει τόσο σκληρό κάλο στην άρθρωση όσο και διόγκωση της ονυχοφόρου.
Οι προαναφερθείσες παραμορφώσεις μπορεί να εμφανιστούν μεμονωμένα ή σε συνδυασμό και συνήθως συνοδεύονται και με πόνο στο πρόσθιο τμήμα του πέλματος, δηλαδή με μεταταρσαλγία.
Στους περισσότερους ασθενείς που επισκέπτονται τον γιατρό, οι παραμορφώσεις αυτές είναι παγειωμένες και δεν μπορούν να διορθωθούν παρά μόνο χειρουργικά. Η διαδερμική χειρουργική προσφέρει μια αξιόπιστη, ανώδυνη και αποτελεσματική λύση, με γρήγορη αποκατάσταση και δυνατότητα κινητοποίησης του ασθενούς καθ’ όλη την διάρκεια της μετεγχειρητικής περιόδου
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η αρχική αντιμετώπιση των παραμορφώσεων αυτών είναι συντηρητική με τροποποίηση των υποδημάτων και επιλογή πιο άνετων και μαλακών παπουτσιών. Επίσης υπάρχουν στην αγορά προστατευτικά επικάλια σιλικόνης που μειώνουν την προστριβή στα παπούτσια.
Δυστυχώς, και σε αυτή την περίπτωση η συντηρητική αντιμετώπιση, δεν μπορεί να οδηγήσει σε διόρθωση του προβλήματος.
Αν ο ασθενής δυσκολεύεται να βρει παπούτσι που να μην τον ενοχλεί ή έχει πρόβλημα με καλους ή με τα νύχια των δακτύλων, τότε χάρη στην νέα μέθοδο διαδερμικής χειρουργικής, μπορούμε να πετύχουμε ένα άριστο λειτουργικό όσο και αισθητικό αποτέλεσμα, χωρίς πόνο και με άμεση μετεγχειρητική κινητοποίηση.
Η διαδερμική χειρουργική είναι μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική η οποία γίνεται υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο σε αληθινό χρόνο (C-arm), με την χρήση ειδικών εργαλείων, μέσα από οπές που δεν ξεπερνούν τα 3 mm. Η επέμβαση γίνεται με περιοχική αναισθησία (ankle block), σε συνδυασμό ή όχι με μέθη, όπως γίνεται μια γαστροσκόπηση.
Ο εξειδικευμένος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Ελευθέριος Ζαμπάκος διαθέτει μεγάλη εμπειρία στην Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική. Είναι Διευθυντής του Τμήματος Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Κάτω Άκρων στην Ευρωκλινική Αθηνών. Είναι επίσης Μέλος της Γαλλικής και Ευρωπαϊκής εταιρείας Άκρου Ποδός και Ποδοκνημικής. Τέλος, είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αρθροσκόπησης Χειρουργικής Γόνατος & Αθλητικών Κακώσεων.
Ο πλήρως καταρτισμένος γιατρός βρίσκεται στη διάθεση σας. Για να σας συμβουλεύσει και να σας προτείνει το πιο αποτελεσματικό πλάνο θεραπείας για την περίπτωσή σας.