Τι είναι το υποκεφαλικό κάταγμα ισχίου;
To Yποκεφαλικό κάταγμα ισχίου ή αλλιώς Ενδοαρθρικό κάταγμα είναι το σπάσιμο του οστού στον αυχένα του μηριαίου και μέσα στην άρθρωση (το εσωτερικό του αρθρικού θυλάκου), όπου υπάρχει το αρθρικό υγρό του ισχίου. Είναι το δεύτερο συχνότερο Κάταγμα της περιοχής και είναι ιδιαίτερα συχνό στους ηλικιωμένους. Χρησιμοποιώντας πρακτικούς όρους, θα έλεγε κανείς ότι με την πτώση ή την απότομη συμπίεση της περιοχής σπάει ή γωνιάζει η άκρη του μηριαίου, δηλαδή η μπίλια του ποδιού που αρθρώνεται με την λεκάνη. Σε αυτή τη περιοχή, η αιμάτωση της κεφαλής του μηριαίου διαταράσσεται και προκαλείται καθυστερημένη πώρωση ή ψευδάρθρωση του κατάγματος καθώς και άσηπτη νέκρωση της κεφαλής του μηριαίου.
Συναντάται κατά κύριο λόγο, σε άτομα τρίτης ηλικίας, κυρίως σε γυναίκες, που πάσχουν από οστεοπόρωση ή οστεοπενία και ταλαιπωρούνται από διαταραχές στην ισορροπία, μυϊκή αδυναμία, ελάττωση της όρασης και νευρομυϊκές παθήσεις. Προκαλείται έπειτα από πτώση του ασθενούς στο έδαφος, ακόμα και από το ύψος μιας καρέκλας και τον καθιστά ακινητοποιημένο. Κάθε κίνηση του κάτω άκρου είναι επώδυνη, και ο πόνος επικεντρώνεται στην περιοχή του ισχίου. Σε νεαρές ηλικίες, συναντάται έπειτα από υψηλής ενέργειας κάκωση, όπως από κάποιο τροχαίο ατύχημα.
Ποια είναι τα συμπτώματα του υποκεφαλικού κατάγματος ισχίου;
Όπως σε όλα τα είδη κατάγματος ισχίου, βασικό σύμπτωμα είναι ο οξύς πόνος στη περιοχή μετά από αναφερόμενο πέσιμο ή παράπατημα. Ο πόνος συνήθως εστιάζεται στη βουβωνική περιοχή και στην εσωτερική πλευρά του ισχίου. Οι κινήσεις και η βάδιση του ασθενούς είναι αδύνατη ή γίνεται με δυσκολία. Επειδή πολλοί ηλικιωμένοι έχουν περιορισμένη κινητικότητα και βρίσκονται κατακεκλιμένοι κάτω από την φροντίδα τρίτου πρόσωπου, καλό είναι να έχουμε υψηλό βαθμό υποψίας αν δούμε ότι μορφάζουν και πονούν κατά την καθημερινή περιποίηση στο κρεβάτι.
Πώς γίνεται η διάγνωση της πάθησης;
Ο γιατρός πραγματοποιεί τη διάγνωση με βάση :
- Τη θέση και το βαθμό παραμόρφωσης του ισχύος
- Τη βαρύτητα των συμπτωμάτων που δηλώνουν το κάταγμα
- Την ακτινογραφία ή την αξονική/μαγνητική τομογραφία με σκοπό να αναγνωριστεί πως πρόκειται για υποκεφαλικό κάταγμα και όχι για άλλου είδους κάταγμα ισχίου.
Πώς αντιμετωπίζεται η πάθηση;
Η αντιμετώπιση των καταγμάτων αυτών είναι κατά κύριο λόγο χειρουργική. Η πεποίθηση ότι οι ηλικιωμένοι ασθενείς δεν θα αντέξουν την επέμβαση είναι τελείως λανθασμένη. Αντιθέτως, αν δεν χειρουργηθούν και μείνουν στο κρεβάτι, κινδυνεύουν από σοβαρές επίπλοκες όπως θρόμβωση, κατακλίσεις, εισρόφηση και πνευμόνια.
Κατ’ εξαίρεση, σε ακμαίους ασθενείς νεαρής ηλικίας, με ενσφηνωμένα κατάγματα μπορεί να δοκιμαστεί η συντηρητική αντιμετώπιση με κατάκλιση και δερματική έλξη.
Σε όλα τα υπόλοιπα υποκεφαλικά κατάγματα συνιστάται η χειρουργική αντιμετώπιση. Ο τύπος της επέμβασης εξαρτάται από τη φύση και την σοβαρότητα του κατάγματος, την ηλικία, τη γενικότερη κατάσταση υγείας του ασθενούς και τον πρότερο τρόπο κινητοποίησης και βάδισης του (με τη χρήση ή όχι βοηθημάτων ή βακτηρίων).
Η επέμβαση μπορεί να γίνει με δύο τρόπους, τη στερέωση του κατάγματος με μεμονωμένες βίδες είτε με την τοποθέτηση εμφυτεύματος στο μηριαίο πραγματοποιώντας μια ημιολική ή μια ολική αρθοπλαστική, δημιουργώντας νέα άρθρωση.
Σε νεαρούς ασθενείς προτιμάται η στερέωση του κατάγματος με τη χρήση μεμονωμένων βιδών (κοχλίωση). Ενώ σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας, συστήνεται η αντικατάσταση της κεφαλής (Ημιαρθροπλαστική) ή της κεφαλής μαζί με την κοτύλη (Ολική Αρθροπλαστική) με τη τοποθέτηση εμφυτεύματος.
Οι τελευταίες δυο τεχνικές μπορεί να πραγματοποιηθούν με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές μέσα από πρόσθια προσπέλαση του ισχίου (AMIS) κάτι που θεωρείται η πιο αποτελεσματική λύση καθώς είναι άμεση η κινητοποίηση του ασθενούς. Η Πρόσθια Ελάχιστη Επεμβατική Χειρουργική του Ισχίου (AMIS) είναι μια σύγχρονη μέθοδος που επιτρέπει τον μικρότερο τραυματισμό των ιστών της περιοχής με την μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια στην τοποθέτηση των εμφυτευμάτων.
Χρήσιμες συμβουλές για τη πρόληψη της πάθησης
Το υποκεφαλικό κάταγμα του ισχίου ένα πολύ συνηθισμένο κάταγμα στους ασθενείς μεγάλης ηλικίας. Η ενδυνάμωση του σώματος και των αρθρώσεων μέσω συστηματικής άσκησης με βάρη καθώς και η κατανάλωση τροφών και συμπληρωμάτων, πλούσιων σε ασβέστιο, για την αύξηση της οστικής πυκνότητας, μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο υποκεφαλικού κατάγματος του ισχίου.
Ο ορθοπεδικός Χειρουργός και Τραυματιολόγος Ελευθέριος Ι. Ζαμπάκος Διευθυντής του Τμήματος Ορθοπεδικής Χειρουργικής & Τραυματολογίας και Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Κάτω Άκρων στην Ευρωκλινική Αθηνών. Είναι πιστοποιημένος χειρουργός AMIS ισχίου στον επίσημο κατάλογο συστάσεων της MEDACTA Ελβετίας.
Για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνιση αναφορικά με το Yποκεφαλικό κάταγμα ισχίου, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με τον έμπειρο και εξειδικευμένο ορθοπεδικό χειρούργο Ελευθέριο Ζαμπάκο.