Η λειτουργία και η ανατομία της επιγονατίδας

 Η επιγονατίδα αποτελεί το μεγαλύτερο σησαμοειδές οστό του ανθρώπινου σώματος και βρίσκεται στο πρόσθιο μέρος του γόνατος. Είναι ενσωματωμένη στον τένοντα του τετρακέφαλου μυός και συμβάλλει στην αύξηση της δύναμής του κατά την έκταση του γόνατος. Το γόνατο αποτελείται από τρεις βασικές δομές: το μηριαίο οστό, την κνήμη και την επιγονατίδα.

Οι σύνδεσμοι και οι τένοντες που περιβάλλουν την άρθρωση προσφέρουν σταθερότητα και επιτρέπουν την ομαλή κίνηση. Η επιγονατίδα γλιστρά πάνω στο μηριαίο οστό κατά την κίνηση του γόνατος, μειώνοντας τις τριβές και προστατεύοντας τις υποκείμενες δομές από τραυματισμούς. Όταν υποστεί κάταγμα, η λειτουργικότητα της άρθρωσης επηρεάζεται σημαντικά, προκαλώντας πόνο και δυσκολία στην κίνηση.

 

Αίτια που προκαλούν το κάταγμα επιγονατίδας

 Η κύρια αιτία ενός κατάγματος επιγονατίδας είναι η άμεση πλήξη στην περιοχή του γόνατος. Αυτό μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια:

• Τροχαίου ατυχήματος, όπου το γόνατο έρχεται σε βίαιη επαφή με το ταμπλό του αυτοκινήτου.
• Αθλητικών δραστηριοτήτων, όπου μια σύγκρουση ή μια πτώση μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμό.
• Ατυχήματος στο σπίτι ή στον χώρο εργασίας, ειδικά σε ηλικιωμένα άτομα.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, το κάταγμα επιγονατίδας μπορεί να προκληθεί από ξαφνική και ισχυρή μυϊκή σύσπαση του τετρακέφαλου μυός, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε διάσπαση του οστού, ιδιαίτερα σε άτομα με οστεοπόρωση.

 

Κατηγοριοποίηση καταγμάτων επιγονατίδας

 

Τα κατάγματα επιγονατίδας κατατάσσονται με βάση:

1. Τη μετατόπιση των οστικών τεμαχίων:

1. • Παρεκτοπισμένα
   • Απαρεκτόπιστα

1. Το είδος του τραυματισμού:

1. • Κλειστά (όταν το δέρμα παραμένει ανέπαφο)
   • Ανοικτά (όταν υπάρχει τραυματισμός του δέρματος, εκθέτοντας το οστό)

1. Το σχήμα και τον τύπο του κατάγματος:

1. • Επιμήκη
   • Ρωγμώδη
   • Εγκάρσια
   • Συντριπτικά
   • Κατάγματα των πόλων
   • Οστεοχόνδρινα (σε παιδιά και εφήβους)

 

Με τι συμπτώματα εκδηλώνεται ένα κάταγμα επιγονατίδας;

 

Τα βασικά συμπτώματα που συνοδεύουν ένα κάταγμα επιγονατίδας περιλαμβάνουν:

• Έντονος πόνος στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος.
• Οίδημα και μωλωπισμός.
• Δυσκολία στην κίνηση και αδυναμία έκτασης του γόνατος.
• Αίσθηση κριγμού (οστά που τρίβονται μεταξύ τους).
• Αίμαρθρο (συγκέντρωση αίματος στην άρθρωση).
• Ψηλάφηση κενών μεταξύ των οστικών τεμαχίων.

 

Διάγνωση

 

Η διάγνωση πραγματοποιείται από Ορθοπαιδικό Χειρουργό, ο οποίος αρχικά λαμβάνει το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και αξιολογεί τον μηχανισμό του τραυματισμού. Στη συνέχεια, ακολουθεί κλινική εξέταση, κατά την οποία ελέγχεται η σταθερότητα της άρθρωσης και η δυνατότητα κίνησης του γόνατος. Για την επιβεβαίωση του κατάγματος, χρησιμοποιούνται απεικονιστικές εξετάσεις, όπως ακτινογραφίες, οι οποίες μπορούν να αποκαλύψουν τη μορφολογία του τραυματισμού. Σε πιο περίπλοκες περιπτώσεις, μπορεί να ζητηθεί αξονική ή μαγνητική τομογραφία για την ακριβέστερη εκτίμηση των συνοδών βλαβών.

 

Κάταγμα επιγονατίδας: Θεραπεία

 

Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από τη σοβαρότητα του κατάγματος.

Συντηρητική αντιμετώπιση

Αν το κάταγμα είναι απαρεκτόπιστο, μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς χειρουργείο. Περιλαμβάνει:

• Ακινητοποίηση του γόνατος με γύψο ή ορθοπεδικό νάρθηκα.
• Περιορισμό της κίνησης και αποφυγή φόρτισης.
• Φυσικοθεραπεία, μετά τη σταδιακή αφαίρεση του νάρθηκα, για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας του γόνατος.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Αν το κάταγμα είναι παρεκτοπισμένο ή συντριπτικό, απαιτείται χειρουργική αποκατάσταση με:

• Οστεοσύνθεση, με τη χρήση βιδών, σύρματος ή ραμμάτων.
• Αφαίρεση οστικών τεμαχίων, αν είναι εξαιρετικά μικρά και δεν μπορούν να σταθεροποιηθούν.
• Πλάκα οστεοσύνθεσης, για μεγαλύτερη σταθερότητα.

Μετά το χειρουργείο, είναι απαραίτητη η φυσικοθεραπεία, για την επαναφορά της κινητικότητας και της μυϊκής δύναμης.

 

Ο έμπειρος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Ελευθέριος Ζαμπάκος εξειδικεύεται στη διάγνωση και θεραπεία τραυματισμών του γόνατος, συμπεριλαμβανομένου του κατάγματος επιγονατίδας. Ως Διευθυντής του Τμήματος Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Κάτω Άκρων στην Ευρωκλινική Αθηνών, εφαρμόζει σύγχρονες τεχνικές αποκατάστασης, προσφέροντας ελάχιστα επεμβατικές λύσεις για ταχύτερη ανάρρωση των ασθενών. Παράλληλα, είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αρθροσκόπησης, Χειρουργικής Γόνατος και Αθλητικών Κακώσεων, καθώς και της Γαλλικής και Ευρωπαϊκής Εταιρείας Άκρου Ποδός και Ποδοκνημικής, διατηρώντας συνεχή επιστημονική κατάρτιση στον τομέα της ορθοπαιδικής χειρουργικής. Επικοινωνήστε μαζί του για εξατομικευμένη διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία.