Πώς προκαλείται το εξάρθρημα ώμου;

 

Η πιο συνηθισμένη αιτία του εξαρθρήματος είναι ένας απότομος μηχανικός τραυματισμός, όπως πτώση με το χέρι σε έκταση ή έντονη στροφή του ώμου. Συνήθως πρόκειται για πρόσθιο εξάρθρημα, όπου η κεφαλή του βραχιονίου ωθείται μπροστά από την ωμογλήνη. Λιγότερο συχνές είναι οι περιπτώσεις οπίσθιου ή κάτω εξαρθρήματος, που σχετίζονται με ειδικές συνθήκες ή επιπλέον κακώσεις. Σε άτομα με χαλαρούς συνδέσμους ή σε επαγγελματίες αθλητές, το εξάρθρημα μπορεί να εμφανιστεί χωρίς ιδιαίτερη πρόσκρουση, ακόμη και κατά την εκτέλεση καθημερινών κινήσεων.

 

Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα;

 

Η εμφάνιση των συμπτωμάτων είναι άμεση και έντονη, με βασικά χαρακτηριστικά τον οξύ πόνο στον ώμο, τη ραγδαία απώλεια κινητικότητας και την παραμόρφωση της άρθρωσης. Οι ασθενείς κρατούν το χέρι κοντά στο σώμα, χωρίς να μπορούν να το κινήσουν. Συχνά παρατηρείται οίδημα, ενώ μπορεί να υπάρχει και αιμωδία ή μυϊκή αδυναμία λόγω συμμετοχής νευρικών δομών. Ο ώμος φαίνεται “αδειανός”, με την κεφαλή του βραχιονίου να έχει μετατοπιστεί και να ψηλαφάται σε μη φυσιολογική θέση.

 

Μέθοδοι διάγνωσης και απεικονιστικός έλεγχος

 

Η διάγνωση βασίζεται αρχικά στην κλινική εικόνα και επιβεβαιώνεται με ακτινογραφία, η οποία δείχνει τη θέση του βραχιονίου σε σχέση με την ωμογλήνη. Σε πιο σύνθετα περιστατικά ή σε περιπτώσεις υποτροπής, μπορεί να ζητηθεί μαγνητική τομογραφία, ώστε να διαπιστωθεί η ύπαρξη συνοδών βλαβών, όπως ρήξη επιχειλίου χόνδρου (Bankart) ή οστική κάκωση της κεφαλής του βραχιονίου (Hill-Sachs). Η διαφορική διάγνωση είναι επίσης σημαντική, για να αποκλειστούν κατάγματα ή άλλες τραυματικές βλάβες.

 

Θεραπευτικές επιλογές και πορεία αποκατάστασης

 

Η αντιμετώπιση του εξαρθρήματος ποικίλλει ανάλογα με το ιστορικό του ασθενούς, την ηλικία του και τη βαρύτητα του επεισοδίου. Συνήθως περιλαμβάνει:

• Άμεση ανάταξη της άρθρωσης από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό
• Ακινητοποίηση του ώμου με νάρθηκα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα
• Φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα για μυϊκή ενδυνάμωση και αποκατάσταση του εύρους κίνησης

Η χειρουργική αποκατάσταση προτείνεται σε ασθενείς με υποτροπιάζοντα εξαρθρήματα, έντονη αστάθεια ή αθλητικές απαιτήσεις υψηλής έντασης. Πραγματοποιείται συχνότερα με αρθροσκοπική τεχνική, εξασφαλίζοντας καλύτερη αποκατάσταση και μικρότερη περίοδο ανάρρωσης.

 

Τι μπορεί να προκαλέσει υποτροπή στο εξάρθρημα ώμου;

 

Η πιθανότητα υποτροπής είναι αυξημένη στις εξής περιπτώσεις:

• Ηλικία κάτω των 25 ετών
• Συμμετοχή σε αθλήματα επαφής ή ρίψεων
• Προγενέστερα επεισόδια εξαρθρήματος
• Δυσπλασίες της ωμογλήνης ή γενικευμένη χαλαρότητα συνδέσμων

Η σταθερότητα του ώμου μπορεί να επηρεαστεί σημαντικά μετά το πρώτο επεισόδιο. Γι’ αυτό, η πλήρης αποκατάσταση με φυσικοθεραπεία και κατά περίπτωση χειρουργική αποκατάσταση είναι ουσιώδεις παράγοντες πρόληψης.

 

Οδηγίες και συμβουλές για τους ασθενείς

 

Μετά από επεισόδιο εξαρθρήματος, η σωστή διαχείριση είναι καθοριστική για την αποφυγή επαναλαμβανόμενων τραυματισμών:

• Η ακινητοποίηση πρέπει να διαρκεί όσο απαιτείται και όχι λιγότερο
• Η έναρξη της φυσικοθεραπείας γίνεται σταδιακά, σύμφωνα με το πλάνο του ιατρού
• Η επιστροφή στην άθληση προϋποθέτει πλήρη αποκατάσταση της δύναμης και της σταθερότητας
• Η τακτική παρακολούθηση από ειδικό είναι απαραίτητη για τη διαχείριση πιθανών επιπλοκών

Η σωστή καθοδήγηση και η εξατομικευμένη θεραπεία μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο υποτροπής και διασφαλίζουν τη μακροχρόνια λειτουργικότητα της άρθρωσης.

 

Ο Ελευθέριος Ζαμπάκος είναι Ορθοπαιδικός Χειρουργός και Τραυματιολόγος, Διευθυντής του Τμήματος Ορθοπεδικής Χειρουργικής & Τραυματιολογίας και του Τμήματος Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Κάτω Άκρων στην Ευρωκλινική Αθηνών, με πολυετή εμπειρία στις αθλητικές κακώσεις και την αρθροσκοπική χειρουργική ώμου. Έχει μετεκπαιδευτεί στη Μεγάλη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Ιταλία, και είναι πιστοποιημένος χειρουργός AMIS ισχίου, καθώς και ιδρυτικό μέλος της GRECMIP International.
Για οποιαδήποτε διευκρίνιση αναφορικά με το Εξάρθρημα Ώμου, επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο Ορθοπαιδικό Χειρουργό Ελευθέριο Ζαμπάκο.