Τί είναι ο δύσκαμπτος μεγάλος δάκτυλος;
Ο όρος δύσκαμπτος μεγάλος δάκτυλος, είναι μια εκφυλιστική πάθηση του μεγάλου δάκτυλου του ποδιού, η οποία παρουσιάζεται όταν φθείρεται ο χόνδρος που καλύπτει τα οστά στην 1η μεταταρσοφαλαγγική άρθρωση δηλαδή εκεί που το μεγάλο δάκτυλο ενώνεται με το πέλμα. Ο δύσκαμπτος μεγάλος δάκτυλος ή Hallux Rigidus στα λατινικά, χαρακτηρίζεται, στα τελευταία της στάδια, από την πλήρη απουσία κίνησης του δακτύλου προς τα πάνω.
Εμφανίζεται, όταν για κάποιο λόγο, φθείρεται ο χόνδρος που καλύπτει τα οστά της 1ης μεταταρσοφαλαγγικής άρθρωσης. Η φυσική εξέλιξη της νόσου χαρακτηρίζεται, από αυξανόμενη δυσκαμψία και πόνο.
Σε αντίθεση με τον Βλαισό Μεγάλο Δάκτυλο, το χαρακτηριστικό της πάθησης, δεν είναι η διόγκωση της μεταταρσοφαλαγγικής, αλλά ο επώδυνος περιορισμός της κίνησης του μεγάλου δακτύλου.
Στο τελικό της στάδιο, χαρακτηρίζεται από πλήρη απουσία της ραχιαία κάμψης του μεγάλου δακτύλου, ενώ σε πιο πρώιμο στάδιο, η πάθηση ονομάζεται Hallux limitus, καθώς υπάρχει επώδυνη δυσκαμψία στην κίνηση του μεγάλου δακτύλου τόσο στην ραχιαία όσο και στην πελματιαία κάμψη.
Η φυσιολογική θέση του μεγάλου δακτύλου, σε φάση ηρεμίας, είναι 15 μοίρες ραχιαία κάμψη και 15 μοίρες βλαισότητα, δηλαδή κλίση προς τα μικρότερα δάκτυλα. Το εύρος κίνησης της υγιούς 1ης μεταταρσοφαλαγγικής είναι παθητική ραχιαία κάμψη από 30 ώς 100 μοίρες και παθητική πελματιαία κάμψη από 5 ως 40 μοίρες. Έτσι κατά την βάδιση, το μεγάλο δάκτυλο κάνει μια κίνηση που στην 1η μεταταρσοφαλαγγική μεταφράζεται σε εύρος κίνησης 50 με 60 μοίρες.
Ο δύσκαμπτος μεγάλος δάκτυλος ως διαταραχή του μεγάλου δάκτυλου, αρχίζει χωρίς ιδιαίτερη κλινική συμπτωματολογία και εξελίσσεται αργά με ήπιες εξάρσεις αρθρίτιδας στην βάση του μεγάλου δακτύλου του ποδιού. Η αρθρίτιδα, έχει σαν αποτέλεσμα να μειωθεί το εύρος κίνησης του δακτύλου.
Αν και εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες ηλικίας από 30 εώς 60 ετών, στην πραγματικότητα, οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίσει δύσκαμπτο μεγάλο δάκτυλο.
Από τί προκαλείται;
Η πλειοψηφία των περιπτώσεων του δύσκαμπτου μεγάλου δακτύλου είναι ιδιοπαθείς, δηλαδή είναι άγνωστης αιτιολογίας. Αν και δεν έχουν καθοριστεί ξεκάθαρα τα αίτια που προκαλούν τον δύσκαμπτο μεγάλο δάκτυλο, η εμφάνιση του έχει συνδεθεί με μια σειρά παραγόντων, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται:
- Ιατρογενείς ή μετατραυματικές βλάβες του χόνδρου.
- Ανατομικές ανωμαλίες του ποδιού, όπως για παράδειγμα ένα ιδιαίτερα μακρύ πρώτο μετατάρσιο.
- Ύπαρξη αντίστοιχου ιστορικού στην οικογένεια (κληρονομικότητα)
- Υπερβολική καταπόνηση, συχνότερα σε αθλητές
- Έντονος τραυματισμός στο σημείο
- Φλεγμονώδεις παθήσεις όπως ρευματοειδής, ψωριασική και ουρική αρθρίτιδα.
Ποια τα συμπτώματα του δύσκαμπτου μεγάλου δάκτυλου;
Ποια τα συμπτώματα του δύσκαμπτου μεγάλου δάκτυλου;
Η συγκεκριμένη πάθηση χαρακτηρίζεται από περιορισμό της κίνησης του μεγάλου δακτύλου προς όλες τις κατευθύνσεις. Συνοδεύεται από πόνο στην άρθρωση του μεγάλου δακτύλου, κατά το βάδισμα αλλά και γενικότερα όταν αυτό φτάνει σε ακραίες θέσεις κάμψης και έκτασης (ορθοστασία, λύγισμα δακτύλου). Με την πρόοδο της νόσου, ο πόνος επιδεινώνεται και η κινητικότητα του δακτύλου περιορίζεται.
Κατά την κλινική εξέταση, κλασικό σύμπτωμα αποτελεί, ο πόνος κατα την συμπίεση και περιστροφή του δακτύλου πάνω στην κεφαλή του μεταταρσίου. Συχνά, παρατηρείται πρήξιμο στην περιοχή του μεγάλου δάκτυλου. Επιπλέον, εξαιτίας της διόγκωσης της κεφαλής του μεταταρσίου, ο ασθενής αντιμετωπίζει δυσκολία να φορέσει παπούτσι. Τέλος, πιθανόν να αλλάξει ο τρόπος βάδισης, γεγονός το οποίο δύναται να προκαλέσει πόνο σε άλλα μέρη του σώματος (λεκάνη, γόνατο, μέση).
Ταξινόμηση
Στην κλινική πράξη έχει επικρατήσει ένα σύστημα ταξινόμησης που συνδυαζει τα ακτινολογικά ευρήματα με την κλινική εικόνα του ασθενούς. Το σύστημα αυτό ονομάζεται ταξινόμηση κατά Hattrup και Johnson:
- Iου Βαθμού : Ανώδυνος, ήπιος σχηματισμός οστεοφύτων, χωρίς στένωσης του μεσαρθρίου διαστήματος
- IIου Βαθμού : Μετρίου βαθμού σχηματισμός οστεοφύτων, με στένωση του μεσαρθρίου διαστήματος και σκληρυνση του υποχονδρίου. Πόνος στο τελικό όριο του εύρους κίνησης.
- IIIου Βαθμού : Έντονη οστεοφύτωση με συνοδή αγκύλωση της άρθρωσης και εξάλειψη του μεσαρθρίου διαστήματος. Η προσπάθεια κάμψης ή έκτασης είναι πολύ επώδυνη αρχικά και στα τελικό στάδιο καθίσταται ανώδυνη λόγω αρθρόδεσης.
Μια άλλη ταξινόμηση πιο συνηθισμένη στην Ευρώπη είναι η Ταξινόμηση κατά Regnauld που διακρίνει επίσης τρεις βαθμούς.
- Iου Βαθμού : Περιορισμός της κίνησης της 1ης Μεταταρσοφαλαγγικής (Hallux Limitus)
- IIου Βαθμού : Επιπέδωση της κεφαλής του 1ου μεταταρσίου μειώση του μεσαρθρίου διαστήματος αλλά και πόνος στο τελικά όρια του έυρους κίνησης του μεγάλου δακτύλου.
- IIIου Βαθμού : Βαρεία αρθρίτιδα, οστεόφυτα, δάβρωση της κεφαλής του 1ου μεταταρσίου και της βάσης της εγγύς φάλαγγας του 1ου δακτύλου. Αποδιοργάνωση της άρθρωσης. Αγκύλωση.
Πώς γίνεται η διάγνωση του δύσκαμπτου μεγάλου δάκτυλου;
Κατά την διάγνωση της συγκεκριμένης πάθησης, ο ιατρός εξετάζει το εύρος κινήσεων του δακτύλου καθώς και το σημείο εμφάνισης του πόνου. Οι ακτινογραφίες είναι χρήσιμες προκειμένου να εντοπιστεί ο βαθμός στον οποίο ο ασθενής πάσχει από αρθρίτιδα αλλά και τυχόν ανωμαλίες στο κόκκαλο. Σε ελάχιστες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστούν περαιτέρω εξετάσεις, όπως αξονική ή μαγνητική. Φυσικά, όπως και με τις περισσότερες παθήσεις η αποτελεσματικότητα της θεραπείας εξαρτάται από το στάδιο που θα έχει φτάσει η πάθηση όταν εντοπιστεί.
Ποιοι μέθοδοι θεραπείας ενδείκνυνται;
Συντηρητική θεραπεία
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η συντηρητική θεραπεία ανακουφίζει τα συμπτώματα και είναι ικανή να καθυστερήσει την εγχείρηση. Στα πλαίσια αυτά, προτείνεται στον ασθενή να ακολουθήσει τα εξής:
- Χρήση ανατομικού παπουτσιού, που δεν στενεύει τα δάκτυλα καθώς και τοποθέτηση πάτων προκειμένου να περιοριστεί η κίνηση του δακτύλου
- Χρήση ειδικών ορθωτικών συσκευών
- Φυσιοθεραπεία, προκειμένου να διατηρηθεί το εύρος κίνησης του δακτύλου και να ανακουφιστούν τα συμπτώματα
- Λήψη φαρμάκων, όπως παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη με σκοπό την μείωση της φλεγμονής
- Αποφυγή έντονων δραστηριοτήτων και γυμναστικής που καταπονεί το δάκτυλο
Χειρουργική Αντιμετώπιση
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, που τα παραπάνω δεν ανακουφίσουν τον ασθενή, η χειρουργική επέμβαση κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να εξαλειφθεί ο πόνος. Η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου εξαρτάται από το στάδιο της αρθρίτιδας, τον βαθμό παραμόρφωσης του δακτύλου αλλά και την ηλικία του ασθενή. Η διαδερμική χειρουργική προσφέρει την δυνατότητα της ατραυματικής χειλεκτομής της κεφαλής του μεταταρσίου, γεγονός που επιτρέπει την ταχύτερη κινητοποίηση της άρθρωσης ώστε να επιτύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Ο εξειδικευμένος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Ελευθέριος Ι. Ζαμπάκος διαθέτει μεγάλη εμπειρία στην Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική. Είναι Διευθυντής του Τμήματος Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Κάτω Άκρων στην Ευρωκλινική Αθηνών και Μέλος της Γαλλικής και Ευρωπαϊκής εταιρείας Άκρου Ποδός και Ποδοκνημικής. Τέλος, είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αρθροσκόπησης Χειρουργικής Γόνατος & Αθλητικών Κακώσεων.
Επισκεφθείτε τον Ορθοπεδικό χειρουργό Ελευθέριο Ζαμπάκο για την έγκαιρη αντιμετώπιση της πάθησης που σας ταλαιπωρεί. Για οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε με τον ιατρό και να προγραμματίσετε ένα ραντεβού.
Κλείστε το ραντεβού σας στο 210 3632077
Κλείστε το ραντεβού σας στο 210 3632077
Δείτε τον χάρτη με τις παθήσεις εδώ
[/question_page]