Παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση αστάθειας

 

Οι λόγοι που οδηγούν σε αστάθεια της επιγονατίδας διακρίνονται σε συγγενείς και επίκτητους. Οι συγγενείς αιτίες σχετίζονται με την κατασκευή των οστών και των αρθρικών επιφανειών, ενώ οι επίκτητες σχετίζονται με τραυματισμούς ή παθήσεις που αναπτύσσονται με την πάροδο του χρόνου.

 

Ανάμεσα στους συνηθέστερους προδιαθεσικούς παράγοντες συγκαταλέγονται:

• Ανατομική ανωμαλία της τροχιλίας (ρηχότητα ή ασυμμετρία)
• Ψηλή θέση επιγονατίδας (patella alta)
• Υπερβολική χαλαρότητα των συνδέσμων
• Ανεπαρκής λειτουργία του έσω πλατύ μυός
• Βλάβη ή ρήξη του έσω επιγονατιδομηριαίου συνδέσμου (MPFL)
• Γενετική προδιάθεση ή ιστορικό εξαρθρήματος στην παιδική ή εφηβική ηλικία

Η εκδήλωση της πάθησης συχνά σχετίζεται με αθλητικές δραστηριότητες, απότομες κινήσεις ή πτώσεις. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις δεν απαιτείται σημαντικός τραυματισμός για να εκδηλωθεί ένα επεισόδιο αστάθειας.

 

Συμπτώματα που εκδηλώνονται

 

Η κλινική εικόνα ποικίλλει ανάλογα με τη συχνότητα των επεισοδίων και τη σοβαρότητα της αστάθειας. Οι ασθενείς περιγράφουν ένα αίσθημα “φυγής” ή “ολίσθησης” της επιγονατίδας, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων όπως το ανέβασμα σκάλας, το τρέξιμο ή το σκύψιμο. Συχνά παρατηρείται πόνος στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος, ειδικά μετά από δραστηριότητες ή μετά από εξάρθρημα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το γόνατο διογκώνεται και υπάρχει δυσκολία στην πλήρη κάμψη ή έκτασή του.

Όταν τα επεισόδια επαναλαμβάνονται, το άτομο αρχίζει να αποφεύγει τις κινήσεις που προκαλούν το πρόβλημα, με αποτέλεσμα σταδιακή μείωση της λειτουργικότητας και υποβάθμιση της ποιότητας ζωής του.

 

Αστάθεια επιγονατίδας: Διαγνωστική προσέγγιση

 

Η διάγνωση της αστάθειας επιγονατίδας βασίζεται τόσο στο κλινικό ιστορικό όσο και στην αντικειμενική εξέταση. Ο ορθοπαιδικός αξιολογεί την εμβιομηχανική λειτουργία του γόνατος, ελέγχει τη θέση της επιγονατίδας κατά την κίνηση και διαπιστώνει την παρουσία πόνου ή μηχανικών εμποδίων.

Για την πληρέστερη εκτίμηση χρησιμοποιούνται απεικονιστικά μέσα, όπως:

• Ακτινογραφίες γόνατος, που δείχνουν τη μορφή και θέση της επιγονατίδας.
• Μαγνητική τομογραφία, χρήσιμη για την ανάλυση του MPFL και των χόνδρινων επιφανειών.
• Αξονική τομογραφία, η οποία προσφέρει λεπτομέρειες για τη γωνιακή σχέση των οστών και τη συμμετρία των αρθρικών επιφανειών.

Η σωστή διάγνωση είναι απαραίτητη για την επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής στρατηγικής.

 

Θεραπευτικές επιλογές για την αστάθεια επιγονατίδας

 

Η αντιμετώπιση της αστάθειας εξαρτάται από τη συχνότητα των επεισοδίων, τη βαρύτητα της αστάθειας και την ύπαρξη ή μη ανατομικών ανωμαλιών.

Σε ήπιες ή πρώιμες περιπτώσεις, προτείνεται συντηρητική αγωγή:

• Ενδυνάμωση του τετρακεφάλου, με έμφαση στον έσω πλατύ μυ.
• Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας, για βελτίωση της μυϊκής ανταπόκρισης.
• Φυσικοθεραπεία, με στόχο την ομαλοποίηση της τροχιάς της επιγονατίδας.
• Χρήση σταθεροποιητικού νάρθηκα, κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων.

Όταν η αστάθεια είναι σοβαρή, χρόνια ή οφείλεται σε ανατομική δυσμορφία, τότε μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική αποκατάσταση. Οι πιο συχνές επεμβάσεις περιλαμβάνουν την ανακατασκευή του MPFL, την τροποποίηση της θέσης του κνημιαίου κυρτώματος ή την διορθωτική οστεοτομία. Η επιλογή εξαρτάται από τα ευρήματα των εξετάσεων και την ατομική ανατομία του ασθενούς.

 

Αν αντιμετωπίζετε συμπτώματα αστάθειας επιγονατίδας ή έχετε ιστορικό εξαρθρήματος, μπορείτε να απευθυνθείτε στον Ορθοπαιδικό Χειρουργό Ελευθέριο Ζαμπάκο, ο οποίος διαθέτει εξειδίκευση στις παθήσεις του γόνατος και εφαρμόζει προηγμένες τεχνικές αποκατάστασης. Επικοινωνήστε μαζί του για να λάβετε εξατομικευμένη ιατρική καθοδήγηση και σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές.