Τι ορίζεται ως τενοντίτιδα τετρακεφάλου;
Η τενοντίτιδα του τετρακεφάλου αποτελεί μια παθολογική κατάσταση που εντοπίζεται στο σημείο πρόσφυσης του τένοντα του τετρακέφαλου μυός στον άνω πόλο της επιγονατίδας. Ο τένοντας αυτός διαδραματίζει βασικό ρόλο στη μετάδοση της μυϊκής δύναμης που παράγεται κατά τη σύσπαση του τετρακεφάλου, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην έκταση του γόνατος.
Η λειτουργία του είναι απαραίτητη για πολλές δραστηριότητες, όπως η βάδιση, η ανάβαση σκάλας, το τρέξιμο κ.ά. Επίσης, καθίσταται ιδιαίτερα σημαντικός κατά την εκτέλεση δυναμικών κινήσεων υψηλής έντασης, όπως τα άλματα και οι προσγειώσεις.
Η πάθηση εμφανίζεται συχνά ως αποτέλεσμα επαναλαμβανόμενης καταπόνησης του τένοντα, ιδιαίτερα σε άτομα που ασκούνται εντατικά ή εκτελούν επαγγελματικές δραστηριότητες με αυξημένες απαιτήσεις για τον μηχανισμό έκτασης του γόνατος.
Ποια είναι τα αίτια πρόκλησής της;
Η τενοντίτιδα του τένοντα του τετρακεφάλου οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων. Οι παράγοντες αυτοί επηρεάζουν σημαντικά τόσο την υγεία όσο και τη λειτουργία του τένοντα.
Τα κυριότερα αίτια και προδιαθεσικοί παράγοντες της τενοντίτιδας περιλαμβάνουν:
- Υπερχρήση και επαναλαμβανόμενη μηχανική καταπόνηση: Πρόκειται για τη συχνότερη αιτία εμφάνισης τενοντίτιδας. Παρατηρείται κυρίως σε άτομα που συμμετέχουν σε δραστηριότητες με έντονη και επαναλαμβανόμενη φόρτιση του εκτατικού μηχανισμού του γόνατος. Ειδικότερα, εμφανίζεται συχνά σε αθλητές των οποίων η αθλητική δραστηριότητα περιέχει άλματα ή αλλαγές κατεύθυνσης (π.χ. μπάσκετ, ποδόσφαιρο).
- Ανατομικές Ανωμαλίες και λάθη κατά την άθληση: Παράγοντες, όπως η πλατυποδία, η ραιβογονία κ.ά. μεταβάλλουν τη μηχανική ευθυγράμμιση και κατανομή των φορτίων στο γόνατο. Επίσης, η λανθασμένη τεχνική και η χρήση ακατάλληλων υποδημάτων μπορεί να αποτελέσουν προδιαθεσικούς παράγοντες για την εμφάνιση τενοντίτιδας τετρακεφάλου.
- Ανωμαλίες μυϊκής λειτουργίας και δυσκαμψία: Η διαταραγμένη ισορροπία μεταξύ του τετρακεφάλου και των υπόλοιπων μυών (οπίσθιοι μηριαίοι, γλουτιαίοι) οδηγεί σε άνιση κατανομή φορτίων. Επιπλέον, η δυσκαμψία του τετρακεφάλου αυξάνει την τάση στον τένοντα, ενώ η ανεπαρκής προθέρμανση ή αποθεραπεία αυξάνουν την πιθανότητα μικροτραυματισμών.
Tέλος, μερικοί ακόμη προδιαθεσικοί παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες πρόκλησης τενοντίτιδας τετρακεφάλου είναι οι κάτωθι:
- Ηλικία: Φυσιολογική εκφύλιση των τενόντιων ινών μετά τα 40, κυρίως στους άνδρες.
- Παχυσαρκία: Η αυξημένη σωματική μάζα επιβαρύνει τους τένοντες των κάτω άκρων με μεγαλύτερα μηχανικά φορτία.
- Χρόνια νοσήματα: Παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η χρόνια νεφρική νόσος επηρεάζουν τη μικροκυκλοφορία και τηβ αντοχή των μαλακών ιστών.
- Φαρμακευτική αγωγή: Η παρατεταμένη χρήση κορτικοστεροειδών έχει συσχετιστεί με μειωμένη ελαστικότητα των τενόντων.
Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται;
Η τενοντίτιδα του τένοντα του τετρακεφάλου εκδηλώνεται με χαρακτηριστικά συμπτώματα. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να εμφανιστούν σταδιακά ή να επιδεινωθούν με την αυξανόμενη καταπόνηση του τένοντα.
Τα κυριότερα κλινικά ευρήματα της τενοντίτιδας τετρακεφάλου περιλαμβάνουν:
- Πόνο στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος, συνήθως εντοπισμένος ακριβώς πάνω από την επιγονατίδα. Ο πόνος επιδεινώνεται με κινήσεις που περιλαμβάνουν κάμψη ή έκταση του γόνατος, όπως το βαθύ κάθισμα κ.ά.
- Αίσθημα δυσκαμψίας, κυρίως τις πρωινές ώρες ή μετά από παρατεταμένη ακινησία.
- Ευαισθησία κατά την ψηλάφηση της περιοχής πάνω από την επιγονατίδα.
- Ήπιο έως μέτριο οίδημα στο σημείο του τένοντα.
- Αίσθημα καύσου ή τοπική αύξηση θερμοκρασίας στην περιοχή της πρόσφυσης του τένοντα.
- Μειωμένη μυϊκή ισχύς κατά την ενεργητική έκταση του γόνατος ή αίσθημα αδυναμίας του άκρου.
- Περιορισμένο εύρος κίνησης και δυσκολία στην εκτέλεση τόσο αθλητικών όσο και καθημερινών δραστηριοτήτων.
Με την εξέλιξη της πάθησης, τα συμπτώματα γίνονται πιο έντονα και μπορεί να επιμένουν ακόμα και σε κατάσταση ηρεμίας, επηρεάζοντας την καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διάγνωση της τενοντίτιδας του τένοντα του τετρακεφάλου βασίζεται κυρίως στη λήψη ιστορικού και στην κλινική εξέταση του ασθενούς. Ο απεικονιστικός έλεγχος χρησιμοποιείται επικουρικά για την επιβεβαίωση και αξιολόγηση της βαρύτητας της βλάβης. Ο υπερηχογραφικός έλεγχος είναι ιδιαίτερα χρήσιμος, ενώ η μαγνητική τομογραφία ενδείκνυται για τη λεπτομερή απεικόνιση του τένοντα σε χρόνιες ή ανθεκτικές περιπτώσεις.
Πώς αντιμετωπίζεται η τενοντίτιδα τετρακεφάλου;
Η συντηρητική θεραπεία αποτελεί την πρώτης γραμμής προσέγγιση για την τενοντίτιδα του τένοντα του τετρακεφάλου. Στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση από τα συμπτώματα και η λειτουργική αποκατάσταση του τένοντα, προλαμβάνοντας την εξέλιξη σε χρόνια εκφύλιση ή υποτροπές.
Ειδικότερα, η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει:
- Τροποποίηση δραστηριοτήτων και ανάπαυση: Η προσωρινή αποχή ή τροποποίηση επιβαρυντικών δραστηριοτήτων (όπως τρέξιμο, άλματα κ.ά.) είναι θεμελιώδης.
- Πρωτόκολλο RICE (Rest – Ice – Compression – Elevation)
Εφαρμόζεται κυρίως στην οξεία φάση, για τον έλεγχο της φλεγμονής, τη μείωση του οιδήματος και του πόνου. - Χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
Χρησιμοποιούνται για σύντομο χρονικό διάστημα, όταν υπάρχει έντονη συμπτωματολογία.
- Φυσικοθεραπεία και εξατομικευμένη κινησιοθεραπεία
Πυρήνας της συντηρητικής θεραπείας αποτελεί το πρόγραμμα αποκατάστασης, το οποίο περιλαμβάνει ισομετρικές ασκήσεις κ.ά. - Συμπληρωματικές τεχνικές
Ανάλογα με την περίπτωση, μπορούν να εφαρμοστούν τεχνικές όπως ηλεκτροθεραπεία, μασάζ κ.ά.
Από την άλλη, η χειρουργική αντιμετώπιση της τενοντίτιδας του τετρακεφάλου εφαρμόζεται σπάνια. Ειδικότερα, αφορά περιπτώσεις ανθεκτικής χρόνιας τενοντοπάθειας, όπου η συντηρητική θεραπεία έχει αποτύχει και παραμένουν έντονα συμπτώματα με εκτεταμένες εκφυλιστικές αλλοιώσεις.
Εάν αντιμετωπίζετε οποιαδήποτε ορθοπαιδική πάθηση, επικοινωνήστε άμεσα με τον Ορθοπαιδικό Χειρουργό και Τραυματολόγο Ελευθέριο Ζαμπάκο. Κλείστε το ραντεβού σας για να λάβετε εξατομικευμένη διάγνωση και στη συνέχεια την κατάλληλη θεραπεία για το ορθοπαιδικό σας πρόβλημα.